Ik ben niet gelovig opgevoed. Aan de ene kant fijn omdat ik zelf keuzes kan maken in wat ik geloof en wat niet. Aan de andere kant voel ik ook wel wat gebrek aan algemene ontwikkeling. Het enige wat ik er ooit over geleerd heb, waren de lessen van juffrouw Kwak. Juffrouw Kwak ging in de jaren 60 alle basisscholen in onze gemeente langs om godsdienstlessen te geven. We kregen dan een boekje en daar zette zij een stempel in. Bij die stempel hoorde een bijbel verhaal. Veel kan ik mij niet herinneren. Behalve het verhaal van Job. Dat maakte indruk. Hij verloor alles en bleef toch in God geloven. Het waren alleen de christelijke verhalen die in de godsdienstlessen aan de orde kwamen. Niks over de Islam, het Boeddhisme, Hindoeïsme of welk ander geloof dan ook.
Ik weet dan ook eigenlijk niet precies waar Hemelvaartsdag voor staat. Ik kan me er wel wat bij voorstellen, het zal om Jezus gaan, die uit zijn graf is opgestegen, zoveel dagen na Pasen. Maar verder? En dan de Ramadan, ik weet dat het te maken heeft met vasten en open staan voor de medemens. Maar ook daar weet ik het fijne van. Dan maar weer even een rondje googlen.
Hemelvaartsdag blijkt inderdaad de dag te zijn dat in het christendom ‘het opvaren van Jezus Christus naar God’ herdacht wordt. De viering is onderdeel van de paascyclus. Na de dood van Jezus op Goede Vrijdag verrijst hij met Pasen. Vervolgens hebben zijn leerlingen nog veertig dagen, tot Hemelvaart, steun van Jezus. Hij legt nog een keer uit wat de betekenis is van al zijn ideeën en daden. In de Bijbel wordt de hemelvaart van Jezus Christus op verschillende plekken beschreven.
In Handelingen 1:9: De leerlingen zagen dat Jezus omhoog werd geheven. Een wolk nam Jezus mee en die verdween uit hun gezicht.
Ik associeer Hemelvaartsdag met vroeg opstaan en een fietstocht maken: het ‘Dauwtrappen’. Dat deed ik als jong meisje. We spraken af met een stel vrienden en fietsten een grote tocht. Dat gaf een speciaal gevoel. Op Historiek.net lees ik dat dauwtrappen bestaat uit het, op blote voeten door de dauw van het gras lopen. Dit doe je in de vroege ochtend. Waarschijnlijk was dit vroeger een onderdeel van de Germaanse Meifeesten. In mei werd door de Germanen de opkomst van het nieuwe leven in de natuur gevierd. Dauw had in die tijd een magische en genezende kracht. Dauwtrappen heeft dus eigenlijk niks met het christelijke Hemelvaart te maken.
Het eerste wat ik mij van de Ramadan herinnerde is 40 jaar geleden. Met een vriendin reisde ik naar Egypte. ’s Morgens heel vroeg tetterde een stem door de straten. Ik lag in mijn hotelkamer en schrok me dood. Wat zou er aan de hand zijn? Ik had nog nooit van de Ramadan gehoord en wist dan ook niet dat in deze speciale maand het ochtendgebed al bij zonsopgang door de luidsprekers klonk.
Nu weet ik dat de moslims in deze maand van zonsopgang tot zonsondergang. Vasten en dat zij gedurende deze tijd niet eten, drinken en roken. Wel wordt er voor zieke mensen, zwangere vrouwen, soldaten in oorlogstijd en jonge kinderen een uitzondering gemaakt. In de Ramadan herdenken de moslims dat de profeet Mohammed de eerste van de openbaringen voor de Koran ontving. Door te vasten wordt de ziel gezuiverd en Allah bedankt voor alles wat hij gegeven heeft. De moslims voelen en tonen verbondenheid met arme en hongerige mensen op de wereld.
Toen ik in Egypte was viel de Ramadan midden in de zomer. Nu in 2021 is de Ramadan van 13 april tot en met 12 mei. Dat komt omdat de Ramadan altijd in de negende maand van de islamitische kalender valt. Deze kalender is een maankalender en de kalender die we in Nederland gebruiken telt het aantal omwentelingen van de aarde om de zon. Het grote voordeel hiervan is dat de seizoenen elk jaar op gelijke datums vallen. De maan draait in 29 dagen en 12:44:03 uur om de aarde. Deze kalenders trekken zich niets aan van de seizoenen. Waarschijnlijk is het gemak waarmee iedereen de maan kan zien, de basis voor het gebruik van deze kalenders. Bovendien had vrijwel elke oude cultuur veel ontzag voor de maan. Haar vervolgens vergoddelijken was dan een kleine stap.
De lengte van het zonnejaar, 365 dagen 5 uur 48 minuten en 46 seconden is al sinds 127 voor Chr. bekend. Toen mat Hipparchus de lengte met een afwijking van 6 minuten en 14 seconden. In 880 verbeterde al-Battani dit tot 22 seconden.
De Ramadan eindigt met het Suikerfeest, in 1921 op woensdagavond 12 mei. Op de laatste dag van de vastenmaand Ramadan gaat men naar de moskee voor het feestgebed. Daarna omhelzen de mensen elkaar en vergeven zij elkaar eventuele fouten van het afgelopen jaar. Dan kan het feest beginnen. Dit duurt vaak meerdere dagen. Er wort aan veel mensen gedacht en een bezoek gebracht. Aan buren, familie, vrienden, arme mensen en ook de dode mensen worden niet vergeten.
Ook de arme mensen doen mee met deze gebruiken. Veelal krijgen ze voedsel en soms kleding van de rijkeren, voor wie het een plicht is voor de armen te zorgen.